“Hãy Trở Về Trong Chính Bạn!” 

Đó là lời kêu gọi của Thánh Augustinô được cha Raniero Cantalamessa vị giảng thuyết của phủ Giáo hoàng chọn làm chủ đề cho một bài chia sẻ với giáo triều Rôma trong năm nay. Cha đã trích lời của thánh Augustinô để mở đầu buổi tĩnh tâm như sau: “Trở về với trái tim bạn. Tại sao bạn lại ra khỏi chính mình? Ra khỏi chính mình, bạn sẽ diệt vong. Tại sao lại theo những con đường bỏ vắng? Hãy trở về từ cảnh lang thang từng đưa bạn đi quá xa như thế và hãy trở về với Chúa. Hãy làm nhanh lên.” Chắc chắn đó là kinh nghiệm bản thân của thánh Augustinô trong cuộc đi hoang và trở về với Chúa. Đó cũng là ý nghĩa của phụng vụ Lời Chúa hôm nay.

Sách Giôsuê trong bài đọc I cho thấy dân Do Thái ở trong giai đoạn thứ ba của lịch sử cứu độ: Thiên Chúa cho họ được vào chiếm hữu đất hứa. Đó là một hành trình của cuộc trở về, không phải Ghin-gan là nơi họ xuất phát, nhưng là biểu tượng của sự đoàn viên trong niềm vui và hạnh phúc, vì: “Hôm nay Ta đã cất khỏi các ngươi cái ô nhục của người Ai Cập” (Gs 5, 9a).

Bài Tin Mừng nổi tiếng của Luca hôm nay cho thấy cuộc trở về của đứa con hoang đàng. Nếu lấy lời bài hát “Chắc ai đó sẽ về” của Sơn Tùng M-TP thì sẽ thấy nỗi lòng của người cha mong đợi cuộc trở về của đứa con. Xin được phép thay từ anh-em trong bài hát bằng cha-con trong bối cảnh này: “Con đi xa quá, con đi xa cha quá. Có biết nơi đây cha vẫn đứng một nơi giấc mơ. Cha chờ đợi một cơn mưa sẽ xóa sạch giọt nước mắt. Ngồi trong đêm bơ vơ cha thấy đau con có biết không? Con ơi cha nhớ, con ơi cha rất nhớ. Từng câu nói ánh mắt của con giờ này ở nơi đâu? Chắc ai đó sẽ sớm quay lại thôi… Cầm bông hoa trên tay nước mắt rơi. Cha nhớ con!” Cuộc trở về của đứa con hoang đàng trong hoàn cảnh này nằm trong sự chờ đợi của cha nó. Qua đó cho thấy tấm lòng của người cha không bao giờ từ bỏ đứa con của mình, dù nó có ra làm sao chăng nữa.

Bài Tin Mừng hôm nay cũng cho thấy cuộc ra đi của người anh, mặc dù anh ta đang ở nhà. Đứa em đi thật xa về thể lý nhưng đã cảm nghiệm ra không ở đâu bằng nhà mình. Còn người anh dù đang ở nhà, nhưng đã đi hoang vì tâm hồn anh đã lạnh nhạt, phôi phai tình nghĩa với cha và với em. Chính vì thế ra đi là muốn tìm một hơi ấm tình yêu khác, còn khi trở về là khám phá ra không ai yêu mình bằng người đang ở nhà. Và cũng vì lẽ đó mà đi hoang chính là sự nổi loạn để xô đẩy tình yêu chân chính hầu kiếm tìm thỏa mãn những ảo giác của đam mê ; và trở về thực sự là trở về với cõi lòng mình, vì chính tự đáy lòng là nơi xuất phát những cám dỗ để cất bước ra đi.

Mùa Chay là thời gian để chúng ta nghiệm xét những cuộc đi hoang và trở về trong đời sống đức tin nơi cõi lòng mình xét theo những điều vừa tìm hiểu trên.

Đứa con hoang đàng có người cha tuyệt vời, nhưng anh không cảm nhận được, vì anh muốn thỏa mãn những ảo giác của đam mê. Đây là điểm chính yếu của mọi cuộc đi hoang trong đời sống đức tin. Chúng  ta có một vì Thiên Chúa tuyệt vời, nhưng thường không đáp ứng được những nhu cầu phàm tục của chúng ta, nên chúng ta “ra đi” để tìm kiếm những ảo giác của sự thỏa mãn. Thờ phượng Thiên Chúa một cách đúng đắn bằng việc cầu nguyện và những nghi thức Phụng vụ, cũng như những việc đạo đức tinh tuyền không thỏa mãn ảo giác đức tin của con người, mà họ muốn Thiên Chúa của họ phải chữa bệnh qua nước phép, qua “đôi tay thần thánh” sờ đâu khỏi đó… Càng nặng nề hơn khi tưởng rằng Thiên Chúa của ta không đủ quyền năng để thực hiện những nhu cầu của ta, nên ta tìm đến với những thế lực khác. Đó là một cuộc đi hoang để bỏ đi tài sản quý giá mà ta đang có ở nhà.

Đứa con hoang đàng đã mất hết tất cả, đã phải chấp nhận đồng phận với đàn heo là biểu tượng của sự ô uế. Nó tưởng sẽ được, ai ngờ lại mất… thì cũng vậy, trong đời sống đức tin những cuộc đi hoang lìa xa Thiên Chúa để tìm kiếm những cảm giác ảo rồi cũng sẽ mất hết tất cả. Tuy nhiên người cha vẫn ngóng chờ. Thiên Chúa vẫn giang rộng vòng tay để một cuộc trở về sẽ đem lại hạnh phúc cho đứa con và những ai bỏ kiếp đi hoang.

Trở về để sống với cha và sống chung với anh, sống cùng mọi người trong nhà. Người anh không chấp nhận điều đó. Anh ta muốn gia tài chứ không phải tình nghĩa cha con, huynh đệ. Trở về trước hết là trong chính con người ta để thấy ta đầy những đam mê và hoang tưởng, nhưng tất cả chỉ là phù vân. Chúa biết tất cả những điều đó như người cha biết chắc trước khi đứa con ra đi, nhưng ông cứ để nó tự do. Trở về với Chúa vì tin tưởng rằng không ai thương ta bằng Chúa. Từ đây tất cả đời sống của ta đều quy hướng về Chúa để phần nào đền đáp ân tình mà Chúa đã dành cho ta. Trở về với anh em trong nhà vì ta chưa đoàn kết với nhau. Đó là điều làm cho cha mẹ buồn nhất; cũng chính là điều làm cho trăn trở của Chúa trong Giáo hội vẫn còn đó: “Xin cho họ nên một”. Anh em chung một nhà, con cùng một Cha thì hãy cùng nhau làm “cho Danh Cha được cả sáng” khi anh em chung tay góp sức lo cho gia tài của cha mình được phát triển. Gia tài cao quý đó chính là tình yêu thương.

Nguyện nhờ lời bầu cử của Đức Trinh Nữ Maria và Thánh Cả Giuse cho mỗi người chúng con biết bỏ kiếp đi hoang để tìm về với nguồn hạnh phúc ; biết dẹp qua những ganh tị, nhỏ nhoi hằng ngày để sống tình bác ái huynh đệ với nhau. Xin giúp chúng con biết khởi sự bằng cuộc trở về trong chính cõi lòng.

* gpcantho.com  -  Lm. Giuse Nguyễn